13 kwietnia 1943 r. o zbrodni dokonanej przez Sowietów usłyszał cały świat. Tego dnia Niemcy ogłosili informację o odkryciu w lesie pod Katyniem grobów polskich oficerów. Trzy lata wcześniej, wiosną 1940 r., na mocy decyzji najwyższych władz Związku Sowieckiego zamordowano blisko 22 tys. jeńców wojennych zatrzymanych po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski we wrześniu 1939 r. Byli wśród nich żołnierze Wojska Polskiego, profesorowie, lekarze, prawnicy, inżynierowie. W 2007 r. Sejm RP ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Odkrycie masowych grobów w Katyniu
Informację o odkryciu masowych grobów w Katyniu pierwsi podali Niemcy 13 kwietnia 1943 r. Dwa dni później moskiewskie radio zakomunikowało, że zbrodnię popełnili Niemcy w 1941 r. podczas zajmowania okolic Smoleńska. Próby wyjaśnienia sprawy przez polski rząd z pomocą Międzynarodowego Czerwonego Krzyża doprowadziły do zerwania przez Kreml 25 kwietnia 1943 r. stosunków z Polską. Wersję o eksterminacji jeńców przez hitlerowskie Niemcy upowszechniała propaganda ZSRR, a wraz z nią władze PRL.
Zbrodnia ukrywana ponad pół wieku
Prawda o Zbrodni Katyńskiej była ukrywana przez ponad pół wieku. Dopiero 13 kwietnia 1990 r. władze ZSRR przyznały, że zbrodnię popełniło NKWD. Jako winni zostali wówczas wskazani komisarz NKWD Ławrientij Beria i jego zastępca Wsiewołod Mierkułow. Tego samego dnia prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow przekazał prezydentowi Polski Wojciechowi Jaruzelskiemu pierwsze dokumenty archiwalne dotyczące mordu na Polakach.
Upamiętnieni w Garwolinie
W kolegiacie p.w. Przemienienia Pańskiego w Garwolinie znajduje się tablica upamiętniająca ofiary łagrów sowieckich. Wśród nich znajdują się ofiary Katynia z Garwolina:
Ppor. sap. rez. Franciszek Majewski – urodzony 5 października 1902 roku w Garwolinie. Od 1923 r w Wojsku Polskim w 2 pułku saperów. W 1924 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Saperów, od 1925 r w rezerwie. Był urzędnikiem.
Ppor. rez. Edward Zalewski (nazwisko rodowe Zaleski) – urodzony 1 stycznia 1896 r. w Garwolinie. Był komendantem garwolińskiego POW. W 1920 roku służył w oddziale Kier. Transportów Wojskowych. Ppor. od 1925 br, przydzielony do Departamentu Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych. Był odznaczony Medalem Niepodległości.
Zachęcamy do odwiedzin Muzeum Katyńskiego w Warszawie, mieszczącego się na terenie Cytadeli Warszawskiej, szczegółowe informacje pod adresem www.muzeumkatynskie.pl
