1 marca w Garwolinie miały miejsce miejsko-powiatowe obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, w których wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych, służb mundurowych, kombatanci, przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń oraz młodzież ze szkół z terenu miasta i powiatu. Gościem honorowym wydarzeń był płk Bronisław Maciaszczyk ps. „Józef”- kawaler Orderu Virtuti Militari. Naszym obowiązkiem jest pamięć, która jest z jednej strony hołdem ofiarom, bohaterom, tym, którzy potrafili wybierać, a z drugiej – lekcją dla współczesnych. Z tym przesłaniem zorganizowano tegoroczne obchody.
W Powiatowym Centrum Kultury i Promocji w Miętnem w godzinach porannych odbyły się warsztaty dla uczniów szkół ponadpodstawowych pn. „Czas niezłomnych”, których celem było kultywowanie pamięci jako elementu budowania tożsamości narodowej. Podczas wykładu pt. „Młodzież wyklęta” uczestnicy poznali młodzieżowe organizacje, które sprzeciwiały się narzuconemu systemowi oraz metody walki młodocianych konspiratorów. Młodzież aktywnie włączyła się w grę „Pamięć o nas zachowaj”, w której otrzymała szereg materiałów, m.in. na temat metod przesłuchiwania, zdjęcia, kopie listów pisanych przez więźniów do swoich rodzin. Ta cenna lekcja historii, która na długo zapadnie w pamięć uczestnikom.
O godz. 12.00 miało miejsce wyjątkowe spotkanie z pułkownikiem Bronisławem Maciaszczykiem ps. „Józef” – najwyższym przedstawicielem środowisk kombatanckich, Powstańcem Warszawskim i bohaterem wojennym. Order Virtuti Militari posiadają tylko ci najmężniejsi i najodważniejsi. To najwyższe polskie odznaczenie wojskowe. Wielkim zaszczytem dla ziemi garwolińskiej było uczestniczenie w tym szczególnym dniu – Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych – tak wybitnego gościa. Pułkownik przybliżył zgromadzonej młodzieży pełną anegdot i osobistych zwierzeń historię swojego życia – żołnierza AK do której przystąpił już jako 12 latek. Był nie tylko uczniem, ale szybko przyjął rolę amunicyjnego: ,,Niemcy nie przypuszczali, że tacy uczniowie jak ja mogą mieć coś wspólnego z amunicją.” Spotkanie poprowadzili Grażyna Makulec z Garwolińskiego Klubu Seniora i Jan Garwoliński z Młodzieżowej Rady Miasta. Publiczność żywo włączała się w spotkanie, zadając weteranowi wiele cennych pytań. ,,BYĆ SOBĄ – zachowywać z pełnym przekonaniem to, co człowiek uważa za słuszne” – tak mówił na zakończenie tego wyjątkowego spotkania do młodych osób zgromadzonych na sali.
Spotkanie zorganizowała Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna w Garwolinie i było ono pierwszym z cyklu “Spotkania z żywą historią”, które odbędą się w Roku Jubileuszowym 600-lecia Garwolina.
Po południu odbyły się kulminacyjne uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Zgromadzone delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze przy grobie porucznika Stanisława Kopika ps. „Zemsta”. Ten przedwojenny podoficer walczył we wrześniu 1939 r., następnie brał udział w akcjach bojowych Armii Krajowej na terenie obwodu garwolińskiego. Po wejściu Sowietów do rodzinnego Garwolina, dokonał wyboru, zaciągając się do odrodzonego Wojska Polskiego. Por. „Zemsta” walczył w rejonie Wielkiej Raczy ze swoim oddziałem do maja 1947 r. Później przedostał się do Warszawy, gdzie kontynuował konspiracyjną działalność. Aresztowany 17 czerwca 1948 r. przez UB tego samego dnia zginął. Jego szczątki odnaleziono w 2021 r., a 10 listopada 2022 r. odbył się w Garwolinie jego pogrzeb.
Przy mogile bohaterskiego żołnierza stanęły delegacje władz samorządowych, przedstawiciele służb mundurowych, kombatanci, przedstawiciele szkół z terenu miasta i powiatu. Modlitwę poprowadził ks. prałat ppor. w stanie spoczynku Edmund Szarek, który przywołał nazwiska Niezłomnych walczących na ziemi garwolińskiej: por. Stanisława Kopika ps. „Zemsta”, Jana Piesiewicza ps. „Czarny” oraz Stanisława Wojciechowskiego ps. „Cichy”. Następnie delegacje zgromadziły się przy pomniku upamiętniającym Żołnierzy AK i Żołnierzy Wyklętych na skwerze im. Lecha Kaczyńskiego, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze pamięci.
Kulminacyjnym momentem uroczystości była msza święta w intencji poległych i zmarłych Żołnierzy Armii Krajowej oraz Żołnierzy Wyklętych odprawiona w kolegiacie pw. Przemienienia Pańskiego w Garwolinie. W homilii ks. prałat Edmund Szarek podkreślał, że Polska – to nasze być i nasze mieć. Są takie wartości, za które oddaje się życie, a Żołnierze Niezłomni wiedzieli o tym doskonale, mówił. Przywołując słowa Zbigniewa Herberta „Naród, który traci pamięć, traci również sumienie” wyraził wdzięczność wszystkim obecnym na Eucharystii w ten szczególny dzień: pocztom sztandarowym, przedstawicielom samorządów, środowiskom kombatanckim, przedstawicielom służb mundurowych, szkół, organizacji i stowarzyszeń. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to szkoła patriotyzmu dla nas i przyszłych pokoleń – podkreślał na zakończenie.
W uroczystościach udział wzięli: Przedstawiciele Samorządu Powiatu Garwolińskiego z Wicestarostą Markiem Ziędalskim na czele, Miasta Garwolina z Burmistrzem Miasta Marzeną Świeczak, Zastępcą Burmistrza Albertem Baranem oraz Przewodniczącym Rady Miasta Andrzejem Ostolskim, Radny Sejmiku Województwa Mazowieckiego Krzysztof Żochowski, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Gołąb” Garwolin z przewodniczącym Antonim Frąckiewiczem, Szef Wojskowego Centrum Rekrutacji w Garwolinie ppłk Sławomir Głowiński, Zastępca Komendanta Powiatowego Policji w Garwolinie podinsp. Dariusz Gaładyk, Z-ca Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w Garwolinie mł. bryg. Tomasz Biernacki, przedstawiciele szkół z miasta i powiatu. Gościem honorowym był jeden z czternastu jeszcze żyjących kawalerów orderu wojennego Virtuti Militari płk. Bronisław Maciaszczyk.
