Do niedawna były uznawane za sztukę niszową – dziś na stałe wkomponowały się w miejski krajobraz dając nowe życie nie tylko starym murom budynków, czy zapomnianym zaułkom, ale też wielu świeżo oddanym osiedlom mieszkaniowym. Murale zyskują coraz większą popularność i zdobią coraz więcej miast i miasteczek. W Garwolinie to również widoczny kierunek.
Pierwszy był Marszałek
Jesienią 2017 roku na ścianie stacji transformatorowej znajdującej się na skwerze im. Marszałka Józefa Piłsudskiego został namalowany pierwszy mural przez lokalnego artystę Grzegorza Mikulskiego. Profil Marszałka Józefa Piłsudskiego na tle Garwolina i cytat – taki jest pierwszy garwoliński mural. Nieprzypadkowo ta postać, bo stacja zlokalizowana jest na skwerze im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, a w pobliżu usytuowany jest kamień upamiętniający wizytę Marszałka w Garwolinie w 1920 roku. Zamysłem twórcy i inicjatorów była chęć ukrycia znajdujących się na elewacji stacji transformatorowej niestosownych treści. Mural spełnił swoje zadanie, ale także poprawił estetykę skweru znajdującego się w centrum miasta.
To nie jedyny mural na terenie skweru za kościołem. W 2020 roku, w ramach kontynuacji projektu, zamalowano kolejną ścianę, tę od ul. Staszica. „Skrzydła wolności” to mural upamiętniający 100 rocznicę Bitwy Warszawskiej z 1920 roku, w zasięgu której znalazł się również Garwolin. Skrzydła wolności to metaforyczne nawiązanie do charakterystycznych atrybutów związanych z naszymi dziejami narodowymi: uzbrojenia husarii, słynnego dywizjonu 303 oraz orła z godła Polski. Skrzydła swoją kolorystyką nawiązują do barw narodowych.
Murale ze wsparciem
Kolejne dwa murale powstały dzięki pozyskaniu przez miasto dotacji. Wjeżdżający do miasta od strony Lublina możemy podziwiać duży mural na ścianie Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 im. 1. Pułku Strzelców Konnych.
„Z całej Polski zbieranina, to są strzelcy z Garwolina!” – fragment żurawiejki posłużył za tytuł projektu realizowanego przez Centrum Sportu i Kultury we współpracy z Miastem Garwolin, Stowarzyszeniem Kawaleryjskim im. 1 PSK i portalem Garwolin.org. jesienią 2019 roku. W ramach projektu powstał mural o powierzchni 11m na 13m. Na projekt o wartości 22 500,00 zł udało się pozyskać 80% dofinansowania z Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2022.
W 2019 roku przypadała 100. rocznica przekroczenia granic Polski przez formację utworzoną na terenie Francji. 1. Pułk Strzelców Konnych, stacjonujący w Garwolinie w latach 1923-1939, był jedną z najlepiej prezentujących się formacji w XX-leciu międzywojennym. Celem projektu było przypomnienie 1. Pułku Strzelców Konnych i upowszechnienie wiedzy wśród lokalnej społeczności o żołnierzach stacjonujących w Garwolinie.
„Złóż meldunek Marszałkowi” – to kolejny projekt, realizowany przez Miejsko-Powiatową Bibliotekę Publiczną w Garwolinie wraz z partnerami: ZHP Hufcem „Orłów” i Miastem Garwolin. Dzięki 90 % dofinansowaniu z Programu Wieloletniego Niepodległa na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej” na mapie miasta pojawił się kolejny mural.
“Złóż meldunek Marszałkowi” był cyklem wydarzeń organizowanych przez Miejsko-Powiatową Bibliotekę Publiczną w Garwolinie w jubileuszowym roku 100-lecia Bitwy Warszawskiej. Twórcy projektu analizując źródła historyczne, rozpoczęli swoją opowieść od przypomnienia, że podczas Bitwy Warszawskiej na terenie miasta nocował Marszałek Józef Piłsudski (17/18 sierpnia 1920) a harcerze z miejscowej 1. drużyny im. T. Kościuszki pełnili wówczas służbę kurierską i zdawali Marszałkowi meldunki zrzucane przez samoloty zwiadowcze. Ta historia stała się początkiem projektu, w ramach którego powstał mural, a także szereg działań towarzyszących.
Na ścianie hali sportowej Liceum Ogólnokształcącym przy ulicy Długiej namalowano mural, którego tematyka nawiązuje do Bitwy Warszawskiej i bezpośrednio odnosi się do zaangażowania harcerzy przy przenoszeniu meldunków Marszałkowi. Do wykonania tego muralu użyto 18 kolorów, 55 litrów farby, mural zajmuje ok. 105 m2, a prace przy ścianie zajęły ok. 4 tygodni.
Gdzie kolejny mural
Murale to rodzaj sztuki ulicznej, która nie boi się dużego formatu i eksperymentów ze stylem i ekspresyjną formą. Potrafią wprawić w zachwyt lub wzbudzić zdziwienie czy zakłopotanie. Nowoczesne murale to bardzo często dzieła, które stawiają na interakcję z odbiorcą – jak np. „Skrzydła Wolności”, przy których każdy z nas może zrobić sobie zdjęcie.
Mamy w planach kolejne malowidła ścienne, kolejne wnioski składane na dofinansowania, o których na razie nie chcemy mówić, by nie zapeszać. Czekamy też na propozycje miejsc na terenie miasta, na których według mieszkańców mogłyby powstać kolejne murale. Podzielcie się Waszymi pomysłami zarówno na miejsce jak i tematykę, możecie je do nas przesyłać na adres promocja@garwolin.pl.
Murale nie tylko przyciągają wzrok, ale przede wszystkim wzbogacają przestrzeń publiczną, poprzez sztukę odświeżają szary, betonowy krajobraz miasta. Są wizytówką Garwolina.
